ﻃﺮاحی اﻟﮕﻮی هوشمندی های ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز رهبری اﺛﺮﺑﺨﺶ ﻣﺪﻳﺮان ورزشی

ﻃﺮاحی اﻟﮕﻮی ﻫﻮشمندیﻫﺎی ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز رﻫﺒﺮی اﺛﺮﺑﺨﺶ ﻣﺪﻳﺮان ورزشی

موضوع

ﻃﺮاحی اﻟﮕﻮی ﻫﻮشمندیﻫﺎی ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز رﻫﺒﺮی اﺛﺮﺑﺨﺶ ﻣﺪﻳﺮان ورزشی

چکیده

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن داده ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ در ﮔﺮو رﻫﺒﺮی اﺛﺮﺑﺨﺶ اﺳﺖ .اﻳﻦ اﻣﺮ در ﻛﻠﻴﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎی ورزﺷﻲ ﺻﺎدق اﺳﺖ .از اﻳﻦ رو، ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ رﻫﺒﺮی ارﺗﺒﺎط داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺴﻴﺎر ارزﺷﻤﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ، ﻫﺪف اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻃﺮاﺣﻲ اﻟﮕﻮی ﻫﻮﺷﻤﻨﺪﻳﻬﺎی ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز رﻫﺒﺮی اﺛﺮﺑﺨﺶ ﻣﺪﻳﺮان N1=331) ورزﺷﻲ ﺑﻮد .ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻠﻴﻪ ﻣﺪﻳﺮان (و ﻛﺎرﻛﻨﺎن ۱۶۲۱) وزارت ورزش و ﺟﻮاﻧﺎن، ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻣﻠﻲ ( اﻟﻤﭙﻴﻚ و ﭘﺎرااﻟﻤﭙﻴﻚ، آﻛﺎدﻣﻲ ﻣﻠﻲ ﻓﺪراﺳﻴﻮن اﻟﻤﭙﻴﻚ و ۱۸۰ ﻫﺎی ورزﺷﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻨﺎد ﺑﻪ ﺟﺪول ﻣﻮرﮔﺎن، ﻧﻔﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ۳۶۷ ﻣﺪﻳﺮ و ﻧﻔﺮ ﻛﺎرﻣﻨﺪ ﺑﺎ روش ﻃﺒﻘﻪ ﮔﻴﺮی ای ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺣﺠﻢ و ﺗﺼﺎدﻓﻲ، ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ آﻣﺎری اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪﻧﺪ .در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻤﻊ داده آوری ﻫﺎ از ﭘﺮﺳﺸنامه) وان ۱۹۹۸ ﻨﺎﻣﻪ ﻫﻮش ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ ﺷﺮﻳﻨﮓ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﻮش ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ، ( داﻳﻦ و ) ۲۰۰۴) آﻧﮓ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﻮش ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ آﻟﺒﺮﺷﺖ ، ۲۰۰۲( (و ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ۱۳۸۸) رﻫﺒﺮی اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ .ﺿﻤﻦ ﺗﺎﻳﻴﺪ رواﻳﻲ ﺻﻮری و ﻣﺤﺘﻮاﻳﻲ ( ﻫﺎی اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻮﺳﻂ اﺳﺎﺗﻴﺪ و ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ورزﺷﻲ ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ، اﻳﻦ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ۰/۸۰ ﻫﺎ از ﻃﺮﻳﻖ روش آﻟﻔﺎی ﻛﺮوﻧﺒﺎخ، ﺑﻪ ،/۸۹ ۰ ،/۸۸ ۰ ۰/۹۰و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ .ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻠﻴﻞ داده ﻫﺎ از آزﻣﻮن رﮔﺮﺳﻴﻮن ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﺑﺮای ﺗﻌﻴﻴﻦ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ (SEM) ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎی ﺗﺤﻘﻴﻖ، و ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺪل از ﻣﺪﻟﺴﺎزی ﻣﻌﺎدﻻت ﺳﺎﺧﺘﺎری ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻧﺮم داده AMOS graphic/18 اﻓﺰار اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ .ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎ ﻧﺸﺎن داد ﻣﺪل ﺗﺤﻘﻴﻖ از ﺑﺮازش ﻣﻄﻠﻮﺑﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ و ﻛﺎرآﻳﻲ ﺑﺎﻻﻳﻲ در ﺗﻮﺻﻴﻒ رواﺑﻂ ﺑﻴﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ دارد .ﺑﻪ ﺑﺪﺳﺖ ﻋﻼوه، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺿﺮاﻳﺐ ﻣﺴﻴﺮ آﻣﺪه، ﻫﻮش ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ، ﻫﻮش ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ و ﻫﻮش ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ دارای ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﺮ اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ رﻫﺒﺮی ﺑﻮد ﻧﺪ .در ﻧﻬﺎﻳﺖ، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺿﺮاﻳﺐ ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﻲ آﻣﺪه در ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﻮد در اﻣﺮ ﮔﺰﻳﻨﺶ ﻣﺪﻳﺮان ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎی ورزﺷﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﻫﻮش ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ، ﻫﻮش ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ و ﻫﻮش ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮد.

واژﮔﺎن ﻛﻠﻴﺪی

ﻫﻮش، رﻫﺒﺮی، ورزش، اﺛﺮبخشی، ﻣﺪﻳﺮ

ﻣﻘﺪﻣﻪ

رﻫﺒﺮی ﻳﻚ ﻣﻔﻬﻮم ﻛﻠﻴﺪی در ﻋﻠﻮم ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ و ﺗﻌﺪاد ﺑﺴﻴﺎر ۵۰ زﻳﺎدی از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت را ﻃﻲ ﺳﺎل اﺧﻴﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه اﺳـﺖ .اﻣـﺎ ﺑﺎ وﺟﻮد ﻫﻤﺔ اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت، ﻫﻨﻮز ﻣﻮﺿﻮع رﻫﺒـﺮی ﺑـﻴﺶ از ﻫـﺮ ﻋﻨﻮان دﻳﮕﺮی در ﻋﻠـﻮم رﻓﺘـﺎری، ﻧﺎﺷـﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑـﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧـﺪه اﺳـﺖ ﻣﻚ .(۱۹۹۹،۱ )ﻛﺎﭼﻴﻨﻚ ﻫﺮﭼﻨﺪ ۲۰۰۳)۲ ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎد داﻛﺖ و ﻓﺎرﻟﻦ ( ﺳﺎﻟﻬﺎ رﻫﺒﺮی ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮع اﺻﻠﻲ در ﺑﻴﻦ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﻮده اﺳﺖ، اﻣﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ در ﻛﻪ ﻃﻮل دو دﻫﻪ ﮔﺬﺷـﺘﻪ اﺗﻔـﺎق اﻓﺘﺎده ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺑﺤﺚ رﻫﺒﺮی اﺛﺮﺑﺨﺶ، ﻣﻬﻤﺘﺮ . ﺷﻮد ۱۹۹۶) ۳ ﻫﺮﺳﻲ، ﺑﻼﻧﭽﺎرد و ﺟﺎﻧﺴﻮن (ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎی ﻣﻮﻓﻖ ﻳﻚ وﻳﮋﮔـﻲ ﻋﻤـﺪه دارﻧـﺪ ﻛـﻪ آﻧﻬـﺎ را از ﺳـﺎزﻣﺎن ﻫـﺎی ﻏﻴﺮﻣﻮﻓﻖ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻣﻲ و ﻛﻨﺪ آن وﻳﮋﮔﻲ ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از رﻫﺒﺮی ﭘﻮﻳﺎ و اﺛــﺮﺑﺨﺶ .ﺑﻨــﺎﺑﺮاﻳﻦ، از آﻧﺠــﺎ ﻛــﻪ ﺑﺴــﻴﺎری از ﻧﺎﻛــﺎﻣﻲ ﻫــﺎ و ﺷﻜﺴﺖ ﻫﺎی ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ، ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎ و ﭘﺮوژه ﺣﺘﻲ ﻫﺎی ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ، ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺿﻌﻒ رﻫﺒﺮی ﺑﻮده، ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎ ﺑﻄﻮر ﻣﺴﺘﻤﺮ در ﺟﺴﺘﺠﻮی رﻫﺒﺮان اﺛﺮﺑﺨﺶ ۴ ﻫﺴﺘﻨﺪ) ﻫﺮﺑﺴـﺖ ، ۲۰۰۳ ﺑـﻪ .( ﻫﻤـﻴﻦ دﻟﻴـﻞ، ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ در ﻫـﺮ ﻧﻈـﺎم، اﻧﺘﺨـﺎب و اﻧﺘﺼـﺎب ﻣـﺪﻳﺮان و رﻫﺒﺮان واﺟﺪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑـﻪ ﮔﻮﻧـﻪ ای اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨـﺪ در اداره و ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﻣﻮﺳﺴﺎت و ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ ﻣﻮﺛﺮ واﻗﻊ ﺷﻮﻧﺪ، ﻳﻌﻨﻲ رﻫﺒـﺮی اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ۲۰۰۴) ۵ ﺑﻪ اﻋﺘﻘـﺎد اﺳﺘﻴﻮﻧﺴـﻮن و وارن (رﻫﺒـﺮی اﺛـﺮﺑﺨﺶ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺷﺨﺺ ﺑﺮ ای ﻧﻔﻮذ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ دﻳﮕﺮان در ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ رﻫﺒﺮ آﻣﻴﺰه. ای از داﻧﺶ، ﻣﻬﺎرﺗﻬﺎ و ﺗﻠﻘﻲ ﺧـﻮد را ﺑـﻪ ﻛـﺎر ﺑﺒﻨـﺪد درواﻗﻊ اﺛﺮﺑﺨﺶ، رﻫﺒﺮی ﻳﻌﻨﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﻬﻴﻨﻪ از اﻧﺴﺎﻧﻲ ، ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣﺎدی ﺗﺎ ﺣﺪ . ﻣﻤﻜﻦ اﻳﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪ، ﺑﺮ اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔـﺬار ﻳﺎ ﺣﺘﻲ آن ﻣﺸﺎﺑﻪ اﺳـﺖ، اﻣـﺎ ﺑـﺮ ﻣﺴـﺎﻳﻞ دﻳﮕـﺮی ﺗﻤﺮﻛـﺰ دارد ﺷﻤﺲ، ۱۳۸۹) .(رﻫﺒﺮی اﺛـﺮﺑﺨﺶ در ﺳـﺎزﻣﺎن ﻋﺎﻣـﻞ اﺻـﻠﻲ و اﺳﺎﺳﻲ در اﻳﺠـﺎد ﻫﻤﻔﻜـﺮی و ﻫﻤـﺪﻟﻲ اﺳـﺖ و رﻫﺒـﺮان ﻣـﻮﺛﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ اﻓﺮاد ﻣﺘﻔﺎوت را زﻳﺮ ﻳﻚ ﭼﺘﺮ ﻓﻜﺮی و ﻧﻈﺮ واﺣﺪ ﮔﺮد آورﻧﺪ و اﻳﻦ درک را اﻳﺠـﺎد ﻛﻨﻨـﺪ ﻛـﻪ اﺧﺘﻼﻓـﺎت ﻓﺮدی، ﺟﺰﺋﻲ و ﻛﻢ اﻫﻤﻴﺖ ﺑـﻮده، روح ﺟﻤﻌـﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ واﺟـﺪ .(۱۳۷۸ ارزش و اﻋﺘﺒﺎر اﺳﺖ) اﻟﻮاﻧﻲ، ۱۹۹۱) ۶ ﺑــﻪ اﻋﺘﻘــﺎد ﻫﺎﻧــﺖ و ﻳﻮﻛــﻞ (ﻣﺤــﻮر اﺻــﻠﻲ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎی ﻋﻠﻤﻲ اﻧﺠﺎم ﺷـﺪه درﺑـﺎره ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ از آﻏـﺎز ﻗـﺮن ۱ – Kuchinke 2- Duckett & Macfarlane 3 – Hersey, Blanchard & Johnson 4 – Herbest 5 – Stevenson & Warn 6 – Hannt & Yokel
ﺑﻴﺴﺘﻢ، اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ) ﺑﻬﺎر و ﻫﻤﻜـﺎران، ۱۳۹۲ .(اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻴﺪﻟﺮ و ۱۹۹۷) ۷ ﺑﻪ اﻋﺘﻘﺎد ﺑﺎ ( ﺟﻮد اﻳﻨﻜﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻢ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﻫـﺎ و ﺣﻴـﺎت ﻣﻮﺳﺴـﺎت ﺗـﺎ ﺣـﺪ زﻳﺎدی ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﻧﻮع رﻫﺒﺮی آﻧﻬـﺎ دارد، در ﻣـﻮرد ﻋـﻮاﻣﻠﻲ ﻛـﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﺛﺮﺑﺨﺸﻲ رﻫﺒﺮی ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ، ﺗﻘﺮﻳﺒـﺎ ﭼﻴـﺰی ﻧﻤـﻲ . داﻧـﻴﻢ ﻃﺒﻖ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻓﺮدی رﻫﺒﺮی، ﻛﺴـﺎﻧﻲ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﻧﻘﺶ رﻫﺒﺮی را در ﺳـﺎزﻣﺎن اﻳﻔـﺎ ﻛﻨﻨـﺪ ﻛـﻪ دارای ﺧﺼﻮ ﺻـﻴﺎﺗﻲ ﭼﻮن ﻫﻮﺷﻤﻨﺪی، ﺑﺮوﻧﮕﺮاﻳﻲ، ﺗﺴـﻠﻂ ﺑـﺮ ﺧـﻮد، اﻋﺘﻤﺎدﺑـﻪ ﻧﻔـﺲ، ﺳﺨﻨﻮری و ﺟﺎذﺑﻪ ﻛـﻼم، زﻳﺒـﺎﻳﻲ و ﺟـﺬاﺑﻴﺖ ﺳـﻴﻤﺎ و ﭼﻬـﺮه و اﻣﺜﺎﻟﻬﻢ ﺑﺎﺷـﻨﺪ .ﻳﻜـﻲ از وﻳﮋﮔﻴﻬـﺎ و ﺧﺼﻮﺻـﻴﺎﺗﻲ ﻛـﻪ در ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ داﺷﺘﻦ آن را ﺑﺮای رﻫﺒﺮی ﻣﻮﺛﺮ ﺗﻴﻢ ﺿﺮوری ﻣـﻲ داﻧﻨـﺪ، ﻫﻮش اﺳﺖ .در واﻗﻊ، در ﺗﺌﻮری ﻓ ﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﺮدی رﻫﺒـﺮی آﻧﭽﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺑﻪ اﺛﺒﺎت رﺳﻴﺪه، ﻣﻴﺰان ﻫﻮش و ذﻛﺎوت رﻫﺒـﺮان ﺑـﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ اﺻـﻠﻲ ﺑـﻮده اﺳـﺖ، اﻣـﺎ در ﻣـﻮرد ﺳـﺎﻳﺮ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت اﺗﻔﺎق .(۱۳۷۸ ﻧﻈﺮ وﺟﻮد ﻧﺪارد) اﻟﻮاﻧﻲ، ﻫﻮش در ﻟﻐﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﻓﻬﻢ، ﺷﻌﻮر، درک، آﮔﺎﻫﻲ، ﺑﻴﺪاری، ﺑﺠـﺎﺑﻮدن ﺣـﻮاس، زﻳﺮﻛﻲ و زرﻧﮕﻲ، و ﻋﻘﻞ و ﺧـﺮد ﻣﻌﻨـﺎ ﺷـﺪه اﺳـﺖ .اﻣـﺎ ﻣﻔﻬـﻮم اﺻﻄﻼﺣﻲ ﻫﻮش از دﻳـﺪﮔﺎه رواﻧﺸﻨﺎﺳـﻲ ” ﺟـﻮﻫﺮ داﻧـﺎﻳﻲ” و ﻳـﺎ “ﻳﺎدﮔﻴﺮی ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ” اﺳـﺖ .در واﻗـﻊ، ﻫـﻮش را اﺑـﺰار و ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ ﻳﺎدﮔﻴﺮی و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻲ داﻧﻴﻢ ﻛـﻪ ﺑﻮﺳـﻴﻠﻪ آن اﻧﺴـﺎن ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑﻴﺎ ﻧﺪﻳﺸﺪ، اﺳﺘﺪﻻل ﻛﻨﺪ و ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺷـﺮاﻳﻂ ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ ﺳـﺎزش دﻫﺪ، اﻃﻼﻋﺎت و آﮔﺎﻫﻲ ﺧ ﻫﺎی ﻮد را ﻣﻨﻈﻢ ﻛﻨﺪ، ﻟﻐﺎت و ﻛﻠﻤـﺎﺗﻲ را ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮد و آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد .ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻮش اﺑﺰار و وﺳﻴﻠﻪ ای اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣـﻲ ﺗـﻮان آن را ﺑـﺮای ﻳـﺎدﮔﻴﺮی و ﻛﺴـﺐ اﻃﻼﻋـﺎﺗﻲ .(۱۳۸۸ ﻋﻤﻮﻣﻲ در اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد) اوﻟﻲ، ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت در زﻣﻴﻨﻪ وﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎی رﻫﺒﺮان ﻧﺸﺎن ﻣـﻲ دﻫـﺪ ﻛـﻪ رﻫﺒﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﺮدی ﺑﺎﻫﻮش ﺑﻮده و در زﻣﻴﻨﻪ ﺷﻐﻠﻲ ﺧـﻮد از داﻧـﺶ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ . ﺑﻬﺮه ﻫﻮﺷﻲ و ﻣﻬﺎرت ﺗﻜﻨﻴﻜﻲ ﻫﺎی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻫﺎی آﻏﺎزﻳﻦ ﺑﺮای رﻫﺒﺮان ﻣﻄﺮح ﻫﺴـﺘﻨﺪ، اﻣـﺎ وﺟﻮد آﻧﻬﺎ ﺷﺮط ﻛﺎﻓﻲ ﺑـﺮای رﻫﺒـﺮی ﻧﻴﺴـﺖ .ﻫـﺮ ﻓـﺮدی ﻛـﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﻬﺘﺮی داﺷﺘﻪ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻫـﻮش ﻫﻴﺠـﺎﻧﻲ و ﺑﻬﺮه ﮔﻴﺮی از آن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.