پاورپوینت فرایند دگرگونی و سنگهای دگرگون شده
پاورپوینت فرایند دگرگونی و سنگهای دگرگون شده
عوامل دگرگونی
نقش گرما
نقش فشار
نقش سیالات
اقسام دگرگونی
دگرگونی ناحیه ای
سنگهای فاقد جهت یافتگی
دگرگونی و منابع طبیعی
مطالب مرتبط
دگرگونی یا متامورفیسم (به انگلیسی: Metamorphism) تبلور مجدد حالت جامد سنگ‌هایی است که از قبل وجود داشته‌اند. دگرگونی به علت شرایط فیزیکی و شیمیایی که عمدتاً گرما، فشار و محلول‌های شیمیایی فعال هستند رخ می‌دهد. در طی این فرایند ممکن است تغییرات کانی‌شناسی، شیمیایی و بلورشناسی روی دهد. تغییرات سطح یا زیر زمین که به علت هوازدگی یا دیاژنز روی می‌دهد، دگرگونی محسوب نمی‌شوند.
سه نوع دگرگونی وجود دارد: دگرگونی مجاورتی، دگرگونی جنبشی و دگرگونی ناحیه‌ای. دگرگونی‌ای که ناشی از افزایش فشار و دما باشد دگرگونی پیش‌رونده نام دارد. بالعکس، کاهش فشار و دما دگرگونی پس‌رونده (دگرگونی قهقرایی) را موجب می‌شود.[۱]
سنگهای دگرگون، سنگ‌هایی هستند که تقریباً از تغییر شکل سنگهای قبلی به علت تغییر شرایط فیزیکی (فشار ـ دما) یا شیمیایی و در حالت جامد به‌وجود می‌آیند. پدیده دگرگون به محو و ناپدید شدن یک یا مجموعه‌ای از کانی‌های متبلور سنگ تعبیر می‌شود. این تغییرات ممکن است بر روی سنگهای رسوبی که در شرایط سطحی به وجود آمده‌اند یا در سنگهای آذرین که از ماگما متبلور گردیده یا حتی در سنگهای دگرگونی حادث شود.
در حالت اخیر، شرایط دگرگون شدگی سنگ قبلی تغییر می‌نماید و این پدیده با ظهور و پیدایش یک یا مجموعه‌ای از کانی‌های جدید همراه می‌باشد؛ بنابراین دگرگونی عبارت از پاسخی است که هر سنگ در مقابل تغییرات محیط شیمیایی یا فیزیکی از خود بروز می‌دهد و این پاسخ به صورت تجدید تبلور کانی‌های قدیمی به دانه‌های جدید یا پدیدار شدن کانی‌های نوظهور و تخریب بعضی دیگر تجلی می‌کند.
Elie de Beament و A. Daubre که در اواسط قرن نوزدهم می‌زیسته‌اند، اولین کسانی بودند که دگرگونی ناحیه‌ای و دگرگونی مجاورتی را از هم متمایز کردند و اصطلاح دگرگونی ناحیه‌ای توسط A.Daubre وارد این علم گردید.
با عنوان شدن واژه ژئوسنکلینالها توسط J.D.Dana, James Hall و E.Haug در فاصله سالهای بین ۱۸۵۹ و ۱۹۱۰، سنگهای دگرگونی ناحیه‌ای معنی و مفهوم دیگری پیدا کرد. این دانشمندان دما و فشار بالا و همچنین حرکات زمین ساختی حاکم بر اعماق این ژئوسنکلینالها را عامل اصلی دگرگونی ناحیه‌ای دانستند.
اصطلاح دینامومتامورفیسم در سال ۱۸۸۶ توسط H.Rosenbusch پیشنهاد شد و بعدها دانشمندان دیگری واژه Dynamic را برای دگرگونی کاتاکلاستیک بکار بردند.
در فاصله سالهای بین ۱۸۷۰ و ۱۹۰۰، سنگ‌نگاری میکروسکوپی به وجود آمد.
Grubenmann (۱۹۲–۱۸۵۰) و Niggli سنگهای دگرگونی، ناحیه‌ای را بر حسب ترکیب شیمیایی تقسیم‌بندی نمودند که بعضی از زمین شناسان اروپایی هم از آن نامها استفاده می‌کنند.
جورج بارو با بررسی زمین‌شناسی سنگهای دگرگونی در اسکاتلند، نشان داد که سنگهای دگرگونی این مناطق یک تغییر تدریجی در بافت و ترکیب کانی‌شناسی دارند و نتیجه این مطالعات باعث کشف زون دگرگونی تدریجی گردید.
بررسی زون‌های مختلف کانی‌های دگرگونی به کرات و در نواحی مختلف توسط تیلی (۱۹۲۵) و هارکز (۱۹۳۲) و Barth (1936) صورت گرفت ولی در هیچ‌کدام از این مطالعات مسئله پیوند بین فرایندهای زمین‌شناسی و فرایندهای دگرگونی تدریجی به دقت مورد نظر قرار نگرفت.