پاورپوینت آماده یائسگی و بهداشت جنسی
پاورپوینت آماده یائسگی و بهداشت جنسی
یائسگی
حوالی یائسگی
سن یائسگی تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد.
نشانه های یائسگی یا پیش یائسگی
درمان پوکی استخوان
بیماریهای قلبی عروقی
درمان نشانه های یائسگی یا پیش یائسگی
مطالب مرتبط
پساقائدگی یا منوپوز یکی از دوره‌های طبیعی زندگی زنان است که به دلیل اتمام تخمک زن دیگر تخمک گذاری انجام نخواهد شد و در نتیجه قاعدگی برای همیشه متوقف می‌گردد و آنان دیگر قادر به بچه دار شدن نخواهند بود. یائسگی معمولاً در حدود سن ۴۹ تا ۵۲ سالگی آغاز می‌شود. ولی می‌تواند در هر سنی اتفاق بیفتد در این زمان تخمدانها به میزان کمتری هورمونهای زنانه، به خصوص استروژن را ترشح کرده و سبب بروز علائم یائسگی می‌شوند. درابتدا عادت ماهیانه نامرتب شده و سپس به‌طور کامل قطع می‌شود. زنانی که به مدت یک سال عادت ماهیانه نداشته باشند یائسه محسوب می‌شوند.[۱] [نیازمند منبع]تغییرات هورمونی در یائسگی ابتدا با افزایش هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH) همراه است که در سال‌های بعد منجر به افزایش هورمون لوتئینه کننده (LH) می‌شود.[۲] مطالعات نشان می‌دهد افزایش FSH در طی یائسگی منجر به کاهش تولید inhibin B (گلیکوپروتئین دایمری که FSH را مهار می‌کند) می‌شود.[۳] بنابراین افزایش FSH به عنوان شاخص اولیه یائسگی (پیری باروری) شناخته می‌شود.[۴] علاوه بر تغییرات در سطوح FSH و LH، میزان استروژن تولید شده در دوران یائسگی کاهش چشمگیری دارد.[۵]یائسگی با یک سری تغییرات جسمی و روحی همراه است. برخی از علائمی که با یائسگی به وجود می‌آیند مانند گرگرفتگی، تپش قلب، تعریق، اضطراب و بی خوابی در ابتدای یائسگی شدت بیشتری داشته، ولی با گذشت زمان بهبود می‌یابد. بعد از یائسگی خطر ابتلا به مشکلاتی از قبیل پوکی استخوان، بیماریهای قلبی وعروقی، بی‌اختیاری ادرار، کم شدن ترشحات زنانه و افسردگی افزایش می‌یابد.[۱][نیازمند منبع] برداشت تخمدانها طی عمل جراحی منجر به ایجاد یائسگی زود هنگام می‌شود.[۶] یائسگی طبیعی فرایندی تدریجی و شامل چهار مرحله زیر می‌باشد:
- پیش از یائسگی: علائم فیزیکی یائسگی سال‌ها قبل از آخرین دوره قاعدگی شروع می‌شود. دوره پیش از یائسگی مرتبط به زنی است که قابلیت باروری، از اولین تا آخرین دوره قاعدگی، دارد.
- نزدیک یائسگی یا انتقال یائسگی: این دوره اشاره به سال‌های بلافاصله قبل از یائسگی دارد که متوسط مدت زمان این دوره تقریباً چهار سال است. در طی این مدت، تخمدانها به تدریج آزاد کردن تخمک و تولید استروژن و هورمونهای دیگر (پروژسترون، آندروژن، تستوسترون) را متوقف می‌کنند. در سال‌های قبل از قاعدگی آخر نوسانات هورمونی و بی نظمی در قاعدگی اتفاق می‌افتد. در بعضی موارد، میزان استروژن ممکن است بالاتر باشد، که ممکن است علائم مشابه سندرم پیش از قاعدگی (PMS)را ایجاد کند. در قبل و بعد از آخرین قاعدگی زمانی که سطح استروژن کاهش می‌یابد، ممکن است نشانه‌هایی از قبیل گرگرفتگی، خشکی واژن و نوسانات خلقی مشاهده شود. اگرچه این دوره متمرکز بر تغییرات عملکردی در سیستم تولیدمثلی می‌باشد ولی با این حال، علائم این دوره به‌طور عمده به صورت طبیعی عصبی هستند.
۳) یائسگی: یائسگی به یک رویداد خاص یعنی زمان آخرین قاعدگی فرد، اشاره می‌کند. یائسگی را زمانی که قاعدگی به مدت ۱۲ ماه متوالی در صورتی که در غیاب علل دیگر اتفاق نیفتد می‌توان تأیید کرد.
۴) یائسه شدن یا پس از یائسگی: این دوره بعد از آخرین قاعدگی شروع می‌شود و تا آخر زندگی فرد ادامه می‌یابد. اگرچه علائم یائسگی پس از یک یا دو سال به تدریج کاهش می‌یابد اما فرد یائسه در معرض خطر عوارض طولانی مدت یائسگی مرتبط با سطوح پایین‌تر استروژن می‌باشد. از جمله این عوارض بالقوه در زنان بعد از یائسگی پوکی استخوان و بیماریهای قلبی عروقی می‌باشد.
تعریف بالینی دوره نزدیک یائسگی متمرکز بر تغییرات عملکردی در سیستم تولیدمثلی می‌باشد ولی با این حال، علائم این دوره به‌طور عمده به صورت طبیعی عصبی هستند. شرایط چندگانه‌ایی که در طول دوره نزدیک یائسگی ظاهر می‌شوند مانند بی‌خوابی، افسردگی، شکایت‌های ذهنی و کاهش شناختی با افزایش خطر بیماریهای عصبی، به خصوص بیماری آلزایمر همراه است. بیماریهای چندگانه تحلیل برنده عصبی، از جمله بیماری آلزایمر و مالتیپلکس اسکلروزیس (MS)، در زنان یائسه نسبت به زنان در قبل از یائسگی شایع‌تر می‌باشد. اکثر زنان از دوره نزدیک یائسگی بدون اثرات نامطلوب دراز مدت عبور می‌کنند؛ با این حال، بخش قابل توجهی از زنان از این گذار با افزایش خطر ابتلا به بیماریهای عصبی روبه‌رو می‌شوند. دوره نزدیک یائسگی با تغییرات شدید در علائم عصبی شناخته شده‌است که این امر با کاهش متابولیسم گلوکز در مغز همراه می‌باشد.[۷]
کاهش استروژن در یائسگی و به تبع آن افزایش استرس اکسیداتیو در بدن از جمله مغز ریسک ابتلا به بیماریهای اختلال عصبی مختلف از جمله بیماری آلزایمر را در زنان یائسه افزایش می‌دهد.[۸]