راهبردهای مطالعه – آسیبهای پژوهشی ناظر به شیوه های مطالعه
راهبردهای مطالعه – مطالعه کاربردی (با رویکرد پژوهشی)
آسیبهای پژوهشی ناظر به شیوه های مطالعه
۱- کافی نبودن مطالعه به تناسب با موضوع
۲- سرعت و کیفیت پایین است
۳- عدم تناسب شیوه مطالعه با نوع متن
۴- ضعف در یادآوری و استفاده از آموخته ها
۵- مجبور به تکرار کردن مطالعه
۶- کلمهخوانی به جای عبارت خوانی
۷- پراکندگی و بدون سازماندهی بودن آموخته ها
برخی راهبردهای مطالعه – برای تقویت پژوهش
اقسام حافظه (مراحل نظامیاد)
۱- حافظه حسی
۲- حافظه کوتاه مدت
۳- حافظه درازمدت
فرآیندهای شناختی حافظه (راهبردهای شناختی)
۱- تکرار یا مرورZ تکرار تراکمی
۲- ایجاد نوعی تداعی یا بسط یا گسترش معنایی
۳- سازماندهی
مهارتهای فراشناختی چه عوارضی دارد؟
راهبردهای به یادسپاری
راهبردهای مطالعه
۱- حفظ طوطیوار مطالب غیرمعنیدار
۲- معنادار کردن مطالب
۳- روشهای یادیار
معنادار کردن مطالب
روشهای یادیار
پاورپوینت ابزارها در کتابخانه
راهبردهای مطالعه و یادگیری
عوامل تأثیرگذار در مطالعه ثمربخش دو چیز است
۱- علاقه نسبت به مطلب خواندنی
۲- کاربرد ماهرانه فنون مطالعه
روشهای مطالعه – راهبردهای مطالعه
مطالعه اجمالی
هدف: در یک زمان بسیار کوتاه، یک آشنایی کلی نسبت به مطالب به دست آید.
تندخوانی
روش تعیین سرعت مطالعه تندخوانی
ریتم ده ثانیهای
ریتم پانزده ثانیهای
ریتم بیست ثانیهای
در مورد همه ریتمها مراحل زیر انجام میشود:
۱- انتخاب ریتم کار
۲- خواندن
۳- وارسی ریتم
۴- ارزشیابی میزان درک مطلب
مطالعه انتخابی یا skimming
راهبردهای مطالعه
دیدزدن یا تندخواندن به عنوان وسیلهای برای کسب اطلاعات ویژه
هدف از مطالعه انتخابی ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
۱- اطلاعات جزئی مانند نام، تاریخ، مکان، قیمت و مانند آن.
۲- جست و جو برای نکات مهم مانند نتایج حاصل از تحقیق مورد مطالعه.
۳- جست و جو برای موضوعات کلی.
عبارتخوانی (خواندن چند کلمه با هم)
هدف: افزایش سرعت مطالعه است.
دقیقخوانی
فواید
۱- فهم بیشتر مطالب
۲- حفظ بیشتر مطالب
۳- افزایش توانایی خواننده در پاسخ دادن به سؤالات تشریحی
۴- افزایش کسب لذت در نتیجه اطمینان بیشتر حاصل از درک عمیقتر مطالب.
روش مطالعه دقیق خوانی
دقیق خوانی یکی از راهبردهای مطالعه
۱- سازمان دادن
۲- حاشیه نویسی
۳- علامت گذاری
۴- خلاصه کردن ۰۰
فنون مربوط به روش دقیقخوانی -راهبردهای مطالعه
تفاوت خلاصه نویسی بایاددداشت برداری
۱ – محدثی، کتاب روشها، ص ۳۵.
۲ – فن و هنر نویسندگی، ص ۱۷۶.
اهداف خلاصه نویسی
خلاضه نویسی راهبردهای مطالعه
۱-محدویت فرصت و کثرت منابع و آثار
۲- تسهیل برخورداری از آثار ارزشمند و مفصل در حجمی اندک
۳- تمرین و الگوگیری برای کار قلمی و رشد نیروی نویسندگی
۴- سهولت در نقد
۵- جلوگیری از حجیم شدن مقاله
۶- ایجاد وحدت قلم در نوشتار
۷- کم حوصله شدن مخاطبین
۸- بهره‌گیری از یادداشتهای خلاصه، در مراحل بعد، به وسیله مراجعه مجدد به آنها.
۹- تقویت بینش و رشد فکری انسان در سایه این گزینش و تلخیص
۱۰- ایجاد انگیزه در دانشآموزان برای مطالعه
۱۱- کمک به یادسپاری مطالب
۱۲- کمک به تمرکز فکر هنگام خواندن کتاب و مقاله
مراحل خلاصهنویسی
یکی از راهبردهای مطالعه سریع
۱- مرور اجمالی و تصمیم گیری لازم از نظر مقیاس و حجم خلاصهنویسی
۲- مطالعه تمام اثر به عنوان یک کل
۳- مطالعه و اندیشه در نانوشتهها و سعی در توجیه انسجام موجود
۴- یادداشت برداری از خطوط اصلی
۵- حذف مطالب زاید از قبیل مثالهای غیر ضروری، توضیحات اضافی، موارد تکراری و …
۶- پیوند خطوط اصلی و آغاز نگارش
مرحله ۶ راهبردهای مطالعه
در مرحله شش، باید به اصولی پایبند بود که برخی از
آنها از این قرارند:
۱- برگزیدن سبک مناسب با حال و هوای متن خلاصه شده.
۲- رعایت هماهنگی و یکنواختی افعال از لحاظ زمان و دیگر مختصّات.
۳- پایبندی به قواعد درست نویسی و شیوانگاری.
خواندن تجسسی
راهبردهای مطالعه
هدف
فواید
۱- کمک به تمرکز حواس از طریق تحریک حس کنجکاوی
۲- آمادگی بیشتر برای گذراندن موفقیتآمیز امتحانات و شرکت در بحثهای کلاسی
۳- افزایش زمان نگهداری مطالب در حافظه
۴- افزایش خلاقیت
روش مطالعه تجسسی
این نوع مطالعه مستلزم جریانی از سؤالات است. سؤال کردن قبل از
مطالعه، سؤال کردن در هنگام مطالعه، سؤال کردن بعد از مطالعه و
۱- سؤالات حافظه ای
۲- سؤالات ترجمهای
۳- سؤالات تفسیری
۴- سؤالات کاربردی
۵- سؤالات تحلیلی
۶- سؤالات ترکیبی
۷- سؤالات ارزشیابی
ارزشابی
ترکیبی
تحلیلی
کاربردی
تفسیری
ترجمهای
حافظهای
خواندن انتقادی
فواید مطالعه انتقادی
فنون این نوع خواندن
۱- سؤال کردن: نوع سؤالات به نوع موضوع بستگی دارد.
۲- استنباط کردن
۳- ربط دادن:
الف) ربط دادن بخش با بخش یا فصل با فصل در داخل یک کتاب؛
ب) کتاب با کتاب دیگر و با سایر مطالب نوشتنی؛
ج) ربط کتاب با تجربیات شخصی.
۴- ارزشیابی: ملاکهای درونی و بیرونی.
خواندن برای درک زیبایی و جنبههای هنری مطالب(استتیک)
روش: این روش، مبتنی است بر درک معانی عمیق اشعار، داستانهای کوتاه و سایر نوشتههای ادبی.
هدف: افزایش آگاهی و لذت بردن از کارهای هنری
فنون مطالعه اسثتیک
۱- سؤال کردن
۲- تجسم کردن
۳- ربط دادن
۴- استنباط کردن.
خصوصیات مطالعه خوب و ثمربخش
۱- انعطاف در سرعت
۲- درک نگهداری مطالب در حافظه
۳- تمرکز حواس
۴- ارزشیابی انتقادی
موانع مربوط به انعطاف در سرعت
۱- کلمهخوانی
۲- تلفظ کردن کلمات
۳- دو باره خواندن غیرضروری
۴- ترس از درک کم.
راهبردهای مطالعه
راهکارهای غلبه بر ترس از درک کم
۱- هدف خود را مشخص کنید.
۲- در مطالعه خود روشهای متنوعی را به کار برید.
۳- روش تندخواندن یا دیدزنی را تمرین کنید.
۴- پیش از مطالعه کامل، مطالب را مرور کنید.
راهکارهای غلبه بر موانع درک و نگهداری در حافظه:
۱- پیش از خواندن کامل یک کتاب، آن را به صورت اجمالی بخوانید.
۲- مطالب را سازمان بدهید و حاشیهنویسی کنید.
۳- خلاصه کنید – راهبردهای مطالعه
راهکارهای غلبه بر موانع تمرکز حواس
۷روش تنفس عمیق
خستگی
الف) خستگی مغز
ب) خستگی جسم
روشهایی برای کارآمدی و تقویت مطالعه و حافظه
زبانگردانی
برنامه مطالعاتی
راهبردهای مطالعه
آسیبهای عمده مطالعه و راهبردهای مطالعه
۱- بلندخوانی
۲- مطالعه در حال حرکت و راه رفتن
۳- مطالعه در کنار وسایل صوتی
۴- بیعلاقگی و ناآشنایی نسبت به موضوع
۵-یکنواختی موضوع و مدت مطالعه
۶- راهنما نداشتن
۷-مطالعه منفعلیم.
۸- کندخوانی
۹- نداشتن سیر منطقی در مطالعه و بینظمی
۱۰-نداشتن تمرکز
۱۱- از ساده به مشکل خواندن
۱۲-بی وقفه مطالعه کردن.
۱۳- مطالعه طوطی وار.
۱۴- وجود اضطراب.
۱۵- وسواس در مطالعه.
۱۶-ابتلا به افسردگی.
۱۷- تحرک بیش از حد.
سیر مطالعاتی
راهبردهای مطالعه
برای داشتن یک روند مطالعاتی دینامیک باید از یک موضوع خاص و منبع آسان و مورد علاقه و مناسب به سمت مراحل و منابع دشوارتر که تخصصیاند، پیش برویم.
سه اصل مهم در تحصیل و یادگیری
۱- اصل توزیع یادگیری
۲- اصل تکرار فعالانه
۳- اصل یادگیری و یادآوری تدریجی و مستمر
نکاتی برای اولویتبندی کارها
درآمدی بر مطالعه و نقش خدمات ویژه کتابخانه های عمومی در توسعه فرهنگ مطالعه
روشهای مطالعه
روشهای مطالعه و یادگیری
مطالعه روشمند